‘CBAM-heffing betalen zonder te vergroenen, houd je niet lang vol’
Bedrijven die goederen importeren die vallen onder het CBAM-regime, moeten daarover vanaf 2026 emissierechten betalen. Ze kunnen ervoor kiezen om voor een bepaalde periode de heffing te betalen en de bijbehorende kosten door te belasten aan hun klant. Al komt daar wel een einde aan, waarschuwt Elise Gerritsen, managing partner bij adviesbureau Buck Consultants International. ‘Als niemand beweegt, loopt het bedrijfsleven uiteindelijk tegen het maximum aan beschikbare certificaten aan.’
Met de implementatie van regels als CBAM en CSRD worden partijen gedwongen om aan de slag te gaan met hun verduurzaming, maar krijgen ze ook tijd om dat in gang te zetten, legt Gerritsen uit. ‘Je kunt immers niet zomaar een fabriek verplaatsen of een productieproces direct vergroenen.’ Toch heeft CBAM volgens haar al binnen enkele jaren een significante impact op de kostprijs van producten.
Emissierechten
De EU kent al een systeem waarbij producenten binnen de EU emissierechten moeten kopen voor de CO2-uitstoot van hun producten: het emissiehandelssysteem. Met de prijscorrectie van CBAM ondervinden deze producenten niet langer een concurrentienadeel bij import uit derde landen waar de kosten voor CO2-emissies lager zijn. De goederen die op dit moment onder CBAM vallen zijn: ijzer en staal, cement, elektriciteit, meststoffen, aluminium en waterstof.
Gerritsen: ‘CBAM is een wetgeving die past binnen het grotere geheel van Europese maatregelen om in 2050 klimaatneutraal te zijn. Daar komt natuurlijk ook bij dat de consument steeds meer eisen stelt op dit gebied. Bedrijven moeten er dus in mee. Intrinsieke motivatie wordt aangevuld met wetgeving, waardoor er een stok achter de deur ontstaat zodat bedrijven daadwerkelijk de vermindering van hun CO2-uitstoot oppakken.’
‘Wat de prijs van die certificaten precies gaat zijn, is lastig te voorspellen. Er komt een maximum op het aantal beschikbare uitstootrechten, dus de markt zal in beweging moeten komen. Eén ding is zeker, in de toekomst zal de prijs steeds verder stijgen’, verwacht Gerritsen.
Geen ordinaire importheffing
Dat is overigens ook precies de bedoeling van Europa. Het gaat immers niet om een ordinaire importheffing. ‘Bedrijven gaan straks ook om de tafel met hun buitenlandse producenten om te kijken hoe ook zij groener kunnen gaan produceren. Zo kom je uiteindelijk tot een situatie waarin je wereldwijd werkt aan verduurzaming. Hoe schoner je import, hoe minder CBAM-heffing je betaalt. Ook de Europese producent moet immers emissierechten kopen, die prijzen zijn aan elkaar gekoppeld waardoor het concurrentienadeel moet verdwijnen.’
Op dit moment is de grootste zorg van producenten nog niet zozeer de invloed op de kostprijs, maar hoe ze aan de juiste data komen van hun buitenlandse partners, heeft Gerritsen gemerkt. ‘Je moet data verzamelen van soms wel talloze leveranciers, van elk metalen plaatje en schroefje. Gelukkig is er al heel wat bekend bij verschillende organisaties, platforms en adviesbureaus als BCI waar je informatie kunt opvragen. Overigens moet de hele wereld nog wennen aan de rapportages. Dezelfde uitdagingen spelen bijvoorbeeld ook bij CSRD. Pas als je weet waar je staat, kun je daadwerkelijk je footprint verminderen.’
CBAM is volgens Gerritsen een strategische kans voor bedrijven om te verduurzamen. ‘Het vraagt om creativiteit en innovatie in je bedrijf om samen met je partners echt duurzame, unieke slagen te maken in plaats van dat bedrijven te veel focussen op alleen maar aan de wet te voldoen. De implementatie van CBAM is in het begin best complex, maar een goede opstap naar een schonere wereld. Bedrijven die dat als allereerste oppakken creëren uiteindelijk een concurrentievoordeel.’
Sinds 1 oktober 2023 is het Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM) geleidelijk ingevoerd. CBAM is een Europese verordening die de EU inzet om de CO2-uitstoot die is vrijgekomen bij de productie van bepaalde goederen buiten de EU, aan de grens te corrigeren. De Douane voert deze verordening uit samen met de Nederlandse Emissieautoriteit. Meer weten? Gerritsen is een van de sprekers op de Sectorbijeenkomst Douane & Logistiek (20 juni in Breda) die volledig is gericht op CBAM.
Dit artikel verscheen op 18 juni 2024 op NT.nl.
morenews
Verkrijgen emissiegegevens grote uitdaging bij CBAM-rapportages
Importeurs en expediteurs ervaren het indienen van de CBAM-rapportages als complex en tijdrovend. Vooral het verkrijgen van gegevens over de emissies wordt ervaren als ingewikkeld en een grote uitdaging. Dit blijkt uit een rondvraag van NT en Flows onder 31 importeurs en expediteurs. Sinds 1 oktober 2023 is de CBAM-verordening van kracht.
Enquête: hoe zijn uw ervaringen met de CBAM-rapportages?
Het Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM) trad in werking op 1 oktober 2023. CBAM, oftewel koolstofcorrectie bij de invoer van goederen naar de EU, heeft grote gevolgen voor de administratieve afhandeling van importgoederen. NT en Flows onderzoeken hoe het ervoor staat met de invoering. Werkt u voor een importeur of expediteur en bent u betrokken… Lees verder ›
Sectorbijeenkomst Douane en Logistiek legt focus op CBAM
Importeurs van CBAM-goederen moeten vanaf 1 oktober 2023 per kwartaal aan de EU rapporteren hoeveel broeikasgassen daarbij buiten de EU zijn uitgestoten. CBAM is dan ook het centrale thema op de ‘Sectorbijeenkomst Douane & Logistiek‘, een organisatie van Flows en NT op 20 juni in Breda.